In de middeleeuwen stond er een steenhuis van de familie Onsta op deze plek. De familie Onsta was een van de machtigste families in de Ommelanden in die tijd. Het Steenhuis stond op een strategische positie, men kon in tijden van oorlog zowel de landweg als de waterweg vanuit Groningen naar het noordoosten in de gaten houden. Het steenhuis had dus niet allen een woonfunctie maar speelde ook een rol bij de diverse oorlogen in die tijd. Dit steenhuis is rond 1400 vernietigd. Het terrein werd toen eigendom van het klooster van Warffum. Het klooster gebruikte het terrein voor de overslag van Drents turf van Drenthe naar Warffum Noord-Groningen en verpachtte de boerderij en grond. In de zestiende eeuw stond er een boerderij die Syssemaheerd werd genoemd en rond 1775 kwam er op dezelfde plek een kleinere boerderij te staan met de naam Elba.
Voor een uitgebreide geschiedenis over het steenhuis en de boerderijen kunt u het boek: Oudheden onder de Hunze raadplegen.
Foto: Steenhuis en de boerderij Elba
De boerderij Elba - daarvoor steenhuis en boerderij Syssemaheerd - stond dichtbij de huidige kruising Van Eesterenlaan-De Klerkstraat. Het laatste adres van Elba was Beijumerweg 7. De boerderij heeft er tot midden jaren ’70 gestaan.
De omstandigheden op de boerderij Elba waren eind jaren ’60 slecht. Er was geen vaste weg naartoe, enkel een smal pad dwars door het weiland en langs sloten kwam men op de Beijumerweg. Het huis tochtte aan alle kanten en reen primitief toilet stond achter de woning.
Foto:Een kaartje van de Hunze met daarop in het midden de locatie van de boerderij. En een schets van de situatie in 1731 met daarop de locatie van de boerderij aan de Hunze en gearceerd het land dat bij de boerderij hoorde.
Eén van de laatste bewoners van Elba was de familie Kolstein, zij woonde van 1951 tot 1965 op de boerderij. Het gezin had zes kinderen. Vader Kolstein was vrachtwagenchauffeur en werkte hard op de boerderij om wat extra’s te verdienen. Hij had een paar stuks vee en verbouwde wat gewassen voor de verkoop en had een moestuin voor eigen gebruik.
Vader Kolstein overleed in 1961 en de weduwe Kolstein verhuisde in 1965 met de kinderen. Elba werd daarna verhuurd aan een autosloperij en raakte in verval. Midden jaren zeventig is de boerderij door kwajongens in brand gestoken en niet meer herbouwd.
Foto: Een tekening van Gerard Kolstein, één van de kinderen van het gezin Kolstein. Zo moet Elba er eind jaren ’50 uit hebben gezien.