Vijftiende eeuw: Kerkparochie Beijum
Deel I van het drieluik

Bul van paus Sixtus (1475)


De bul van paus Sixtus IV uit 1475 gaat over de kerkparochie Beijum. Het is een goed bewaard gebleven perkamenten oorkonde met officieel pauselijk zegel. Beijum was in die tijd een dorp met een eigen kerk. Anders dan de kerk van Groningen viel de kerk van Beijum onder het gezag van de bisschop van Münster. De kerk van Groningen viel onder de bisschop van Utrecht. De bul wordt bewaard in het Gemeentearchief van Groningen. Eerder is de bul bewaard gebleven in het archief van het Sint Geertruids- of Pepergasthuis.

Met Beijum ging het in de tweede helft van de vijftiende eeuw niet goed. De inkomsten van de Beijumse kerk konden de uitgaven niet meer dekken. Het dorp was gedeeltelijk verwoest en ontvolkt. De bisschoppen van Utrecht en Münster namen contact op met paus Sixtus IV. De erop volgende brief van de van de paus van 4 mei 1475 bepaalde dat de kerk van Beijum bij de eerstkomende pastoorsvacature in een kapel zou worden omgezet. De Beijumers zouden naar de parochie van Zuidwolde overgaan.

Toen paus Pius IV in 1561 het bisdom Groningen oprichtte, werd er allen maar gesproken over Zuidwolde met Beijum. In 1637 kwam er ook een eind aan de vergoeding die de predikant van Zuidwolde nog kreeg voor de zielzorg van de parochianen van de opgeheven parochie Beijum (negen daalders).

Bron: A. Schoenmaker, 'De Ommelander borgen en steenhuizen'

volgende deel
terug naar overzicht